Πρωταγόρας
Καὶ πρῶτος ἔφη δύο λόγους εἶναι περὶ παντὸς πράγματος ἀντικειμένους ἀλλήλοις·
οἷς καὶ συνηρώτα, πρῶτος τοῦτο πράξας. ἀλλὰ
καὶ ἤρξατό που τοῦτον τὸν τρόπον· "πάντων χρημάτων μέτρον ἄνθρωπος, τῶν μὲν ὄντων
ὡς ἔστιν,
τῶν δὲ οὐκ
ὄντων ὡς οὐκ ἔστιν."
ἔλεγέ τε μηδὲν εἶναι ψυχὴν παρὰ τὰς
αἰσθήσεις,
καθὰ καὶ Πλάτων φησὶν ἐν
Θεαιτήτῳ, καὶ πάντα
εἶναι ἀληθῆ. καὶ ἀλλαχοῦ δὲ
τοῦτον ἤρξατο τὸν τρόπον· "περὶ μὲν
θεῶν οὐκ ἔχω
εἰδέναι
οὔθ' ὡς εἰσίν,
οὔθ' ὡς οὐκ εἰσίν·
πολλὰ γὰρ τὰ κωλύοντα εἰδέναι,
ἥ τ' ἀδηλότης καὶ βραχὺς ὢν
ὁ βίος
τοῦ ἀνθρώπου." διὰ ταύτην δὲ τὴν
ἀρχὴν
τοῦ συγγράμματος ἐξεβλήθη πρὸς Ἀθηναίων· καὶ τὰ
βιβλία αὐτοῦ
κατέκαυσαν ἐν τῇ ἀγορᾷ, ὑπὸ κήρυκι
ἀναλεξάμενοι παρ' ἑκάστου
τῶν κεκτημένων.
Διογένης
Λαέρτιος, Βίοι καὶ
γνῶμαι τῶν ἐν
φιλοσοφίᾳ εὐδοκιμησάντων, [ed. H S Long, Oxford 1964],
Βιβλίον Θ΄ 51-52
Απαντήστε
στις παρακάτω ερωτήσεις κατανόησης του κειμένου:
α)
Υπάρχει κάτι για το οποίο να ομοφωνούν οι άνθρωποι;
β)
Ποιο είναι το κριτήριο των πραγμάτων για τον Πρωταγόρα;
γ)
Τι πιστεύει για την ανθρώπινη ψυχή και για τους θεούς;
δ)
Πώς αντιμετώπισαν στην Αθήνα τις αντιλήψεις του;
ε)
Σε τι διαφέρουν όσα αναφέρει το κείμενο απ’ όσα μας παρουσιάζει ο Πλάτωνας; Τι σας εντυπωσιάζει;
α) Όχι, υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήβ) Το κριτήριο των πραγμάτων αποδίδεται με τη φράση: "πάντων χρημάτων μέτρον ἄνθρωπος, τῶν μὲν ὄντων ὡς ἔστιν, τῶν δὲ οὐκ ὄντων ὡς οὐκ ἔστιν."
γ) Ο Πρωταγόρας ισχυρίζεται πως δεν υπάρχει ζωή μετά το θάνατο, καθώς θεωρεί ότι η ψυχή του ανθρώπου περιλαμβάνει μόνο τις αισθήσεις. Αυτό γίνεται αντιληπτό κι από τη φράση του κειμένου "ἔλεγέ τε μηδὲν εἶναι ψυχὴν παρὰ τὰς αἰσθήσεις".
δ) Ο Πρωταγόρας προκάλεσε και αντιφατική συμπεριφορά προς τους άλλους Αθηναίους, καθώς τα βιβλία του καταστράφηκαν στην αγορά με διαταγή του κήρυκα. Η φράση του χωρίου "καὶ τὰ βιβλία αὐτοῦ κατέκαυσαν ἐν τῇ ἀγορᾷ, ὑπὸ κήρυκι ἀναλεξάμενοι παρ' ἑκάστου τῶν κεκτημένων." αποτελεί την απόδειξη των παραπάνω.
ε) Αξιοπρόσεκτη είναι η αντίληψη του Πρωταγόρα σχετικά με τη ψυχή του ανθρώπου που αποτελείται αποκλειστικά και μόνο από τις αισθήσεις.
Κατερίνα, Δήμητρα, Αντιγόνη, Αναστασία, Θωμαή και Θεοδώρα.